از معصومین علیهم السلام رسیده که انسان برای اینکه زندگی آرام داشته و به سوی کمال حرکت کند، باید ازدواج کند تا پاسخگوی یکی از نیازهای خدادادی باشد و همچنین در قرآن کریم آیاتی است که انسان می تواند فواید علمی ازدواج را از این آیه شریفه بفهمد:«وَ مَن آیاتِهِ أن خَلَقَ لَکُم مِن أنفسِکُم أزواجاً لتسکُنُوا إلیها و جَعَلَ بَینَکُم مودهً و رحمهًَ؛ و از نشانه های خداوند این است که همسرانی از جنس خودتان برایتان خلق کرد تا در کنار آنان آرامش یابید و بین شما مودت و رحمت قرار داد.»[1]
پس این آیه می فرماید: برای اینکه انسان آرامش داشته باشد و بتواند پاسخگوی نیاز فطری خود باشد باید ازدواج کند. در غیر این صورت این غریزه بسیار قوی به صورت های دیگر و خطرناک تر بروز خواهد کرد البته روشن است که فایده ازدواج منحصر به آرامش جنسی نیست بلکه این یکی از فواید ازدواج از نظر اسلام می باشد.[2] اهمیت ازدواج در قرآن در دیدگاه قرآن، زندگی زناشویی و خلقت انسان بر مبنای زوجین(زن و شوهر)، از نشانه های خداوند در آفرینش به شمار می رود. در سوره روم، شش مسئله در عالم خلقت به عنوان نشانه های وحدانیت خداوند در ربوبیت و الوهیت شمرده شده که یکی از آنها، خلقت«زوج» برای آدمی است: «وَ مَن آیاتِهِ أن خَلَقَ لَکُم مِن أنفسِکُم أزواجاً لتسکُنُوا إلیها و جَعَلَ بَینَکُم مودهً و رحمهَ؛ و از نشانه های خداوند این است که همسرانی از جنس خودتان برایتان خلق کرد تا در کنار آنان آرامش یابید و بین شما مودت و رحمت قرار داد.»[3]
جفت آفرینی زن و مرد، از اهداف بلند آفرینش و زمینه رشد و کمال آنهاست؛ چه این که، هر یک از زن و مرد، به تنهایی ناقص بوده و به دیگری نیازمند است و همین احتیاج است که آنها را به سوی هم جذب می کند و با رسیدن به یکدیگر به آرامش و سکون دست می یابند.»
این امر، اختصاص به انسان های عادی و معمولی ندارد، بلکه پیامبران نیز، که وارستگان جامعه اند، برای رعایت اصول تکوینی خویش و ارضای مشروع نیاز های جنسی، به ازدواج رو آورده، جامعه ی کوچک«خانواده» را تشکیل می دادند. قرآن کریم، پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم را مخاطب قرار داده، می فرماید:«وَ لَقَد أرسَلنا رُسُلاً مِن قَبلِکَ وَ جَعَلنَاکُهُم أزواجاً وَ ذُرِّیَّهً؛پیش از تو (نیز) پیامبرانی فرستادیم، و برای آنها همسران و فرزندانی قرار دادیم».[4]
ازدواج از نظر قرآن از چنان ضرورت و اهمیتی برخوردار است که هیچ چیز- حتی تهی دستی- نمی تواند مانع اجرای آن شود:«وَ انکَِحُوا الایامی مِنکُم وَ الصَّالحینَ مِن عِبادِکُم وَ إمَائِکُم إن یَکُونُوا فُقَراءَ یُغنِهِم اللهُ مِن فَضلِهِ وَ اللهُ واسعٌ علیمٌ؛ مردان و زنان بی همسر و غلامان و کنیزان درست کارتان را همسر دهید؛ اگر تنگ دست باشند، خداوند به لطف خود آنان را بی نیاز می سازد، خداوند گشایش دهنده ای آگاه است.[5]»[6] ازدواج در قرآن خداوند در سوره نور آیه 32 می فرماید:«وَ انکَِحُوا الایامی مِنکُم وَ الصَّالحینَ مِن عِبادِکُم وَ إمَائِکُم إن یَکُونُوا فُقَراءَ یُغنِهِم اللهُ مِن فَضلِهِ وَ اللهُ واسعٌ علیمٌ؛ مردان و زنان بی همسر و غلامان و کنیزان درست کارتان را همسر دهید؛ اگر تنگ دست باشند، خداوند به لطف خود آنان را بی نیاز می سازد، خداوند گشایش دهنده ای آگاه است.[7]»
در این آیه شریفه خداوند با یک خطاب عمومی می فرماید: همه باید در امر ازدواج دخالت کنند و بی تفاوت نباشند و بی همسران را همسر دهند و هیچگاه از فقر و تنگ دستی نهراسند زیرا خداوند خودش آنها را روزی خواهد داد و با این عمل صالح(ازدواج) رضایت خداوند را کسب کنند و او-جل جلاله- از فضل خود آنان را از فقر نجات خواهد داد. حال اگر مردم خود را مورد خطاب این آیه ی شریفه قرار دهند و تا آنجایی که برایشان مقدور است در امر ازدواج افراد مجرد اقدام کنند در این صورت قدم بزرگی برای از بین بردن فساد و فحشاء برداشته و با این کار خودپسندانه به سوی فساد رفتن جوانان را از بین خواهد برد. اسلام در امر ازدواج از انسان ها فراتر رفته و در دیگر موجودات از جمله حیوانات و گیاهان هم مساله ی زوجیت را مورد توجه قرار داده و می فرماید:«وَ مِن کُلِّ شیءٍ خلقنا زوجینَ لَعَلَّکُم تَذَکَُرون؛ و از هر چیز دو زوج آفریدیم شاید متذکر شوید.»[8]
باز خداوند می فرماید:«أوَ لَم یَرَوا إلی الأرض کم أنبتنا فیها مِن کُلِّ زوجٍ کریمٍ؛آیا آنها به زمین به دیده ی عبرت نگاه نکردند که چه اندازه در آن از گیاهان جفت و پر فایده آفریدیم؟».[9]
اسلام ازدواج را یک امر ضروری برای تمام موجودات می داند و همین کافی است که ما متوجه تاکید و اهمیت اسلام به مساله ازدواج شویم.
تشکیل خانواده از نظر اسلام تا آن حد ضروری و مهم است که قرآن مجید نسبت بین زن و شوهر را تشبیه به لباس کرده است یعنی همان گونه که لباس برای هر فردی ضروری است ازدواج و تشکیل خانواده نیز چنین است لذا می فرمایل:«هُنَّ لباسٌ لکم و أنتم لباسٌ لهُنَّ؛آنها لباس شما و شما لباس آنها هستید[10].»[11]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] .روم/21.
[2] .همسران نمونه(خسرو خسروی مازندرانی)،ص13.
[3] .روم/21.
[4] .رعد/38.
[5] .نور/32.
[6] .ازدواج و مدیریت خانواده(محمد نخعی مقدم،یوسف ملکی)؛ص32و33.
[7] .نور/32.
[8] .ذاریات،49.
[9] .شعرا،7.
[10] .بقره/187.
[11] .همسران نمونه،ص14.