اشاره:
به گزارش روابط عمومی دانشگاه؛ دکتر مجید ضیایی فارغ التحصیل دانشگاه تهران و عضو هیات علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی از صاحب نظران فلسفه اسلامی است که مقالات متعددی را در این زمینه به چاپ رسانده است. همزمان با بزرگداشت روز صدرالمتألهین از فلاسفه بزرگ اسلامی و ایرانی؛ یاداشت آقای دکتر ضیایی در این زمینه منتشر می گردد.
باعث خوشحالی است که جهت بزرگداشت بزرگان و حکمای جامعه ی اسلامی زمان هایی در نظر گرفته شده تا زمینه ی معرفی و آشنایی با این حکما، نه فقط برای متخصصین و مرتبطین با این حوزه از تفکر بلکه برای عموم مردم فراهم شود. یکی از مطالبی که به نظر می رسد در زمان حاضر و با توجه به وضعیت علمی دانشگاه ها در رشته ی فلسفه ی اسلامی کمتر مورد توجه است و روز به روز هم بر بی توجهی به آن افزوده می شود مسئله ی مطالعه ی متون اصیل فلسفی است.
متاسفانه آفت شرح خوانی و ترجمه خوانی و آن هم به صورت ناقص و موردی، در کنار جایگزین کردن مطالعات غیر مستند در اینترنت و شبکه های اجتماعی به جای مطالعات کتاب های اصیل، روز به روز بر عالم-نما شدن افراد می افزاید و افرادی را در دامان خود می پروراند که به ظاهر عالم و دانشمندند اما در باطن بهره ای از علم فلسفه ندارند.
جای تاسف است که دانشجوی فلسفه حتی در مقاطع تحصیلات تکمیلی به خاطر عادت به مطالعه ی شروح و ترجمه هایی که غالبا با شرح و تفسیر مترجم همراه بوده و اصل وفاداری به متن در آنها رعایت نشده است، توانایی استخراج مطالب از متون فلسفی را از دست داده و در تفسیر و فهم مطالب فلسفی حکمای مسلمان و بخصوص ملاصدرا، به جای اجتهاد، دچار تقلید گرایی و پیروی از گفته های شارحین و شنیده ها و شایعات عام می شود. بر این اساس، شایعات و تفاسیر شخصی و با اشتباه آمیخته ای که در برخی شروح وجود دارد، کم کم به عنوان اصل حرف صدرا مشهور می شود و در نتیجه تحریف و کج فهمی و تخیلات است که به جای حکمت صدرایی بر اذهان و قلوب غلبه می کند.
به جرات می توان گفت که فلسفه ی صدرایی یک فلسفه ی عمیق و کم نظیر است که در جستجوی حقیقت با دقیق ترین روش های عقلی و ژرف نگری فلسفی توانسته است بسیاری از مشکلات جهان شناسی و وجود شناسی را به خوبی حل کرده و در عین حال دستگاهی باشد که در تبیین گری علوم دیگر و تعین بخشی به موضوعات آن علوم کارا و کارآمد باشد. افسوس که این فلسفه ی عمیق در حال فروکاسته شدن به تخیلات برخی شارحین معروف و نویسندگان محبوب است و افسوس که ذهن برخی دانشجویان در اثر تربیت علمی اشتباه و شروح مغلوط به انباری از تخیلات تبدیل شده است که آنچه به عنوان فلسفه در آن جای گرفته، نه تنها با فلسفه ی صدرایی، بلکه با عقل عادی انسان نیز در تضاد و تناقض است.
راه نجات در فلسفه ی صدرایی پروراندن دانشجویان کوشا و محقق است. ما به دانشجویان و محققین پرتلاش و باهوشی نیازمندیم که با تسلط کافی بر زبان عربی و متون فلسفی صدرایی، به مطالعه و کنکاش مستقیم در آثار صدرا پرداخته و پرده از حقایق موجود درآن برداشته و غرر و فرائدی را که در متون وی فراوان یافت می شود، از عمق دریای فلسفه شکار کرده و به جامعه عرضه کنند. تنها با فلسفه خوان ها و معلمان فلسفه ی حقیقت جو و عاری از تخیلات و توهمات است که می توان فلسفه ی صدرا را آن گونه که باید و شاید شناخت و شناساند.
به امید فردایی بهتر و پروراندن دانشجویان و محققین پر تلاش و صادق
