به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه ایلام دکتر «مصطفی نعمتی» در میزگرد « بررسی چالش ها و راهکارهای ارتقاء حوزه ی آموزش در دانشگاه های استان که به همت معاونت آموزشی دانشگاه ایلام با همکاری خبرگزاری ایسنا برگزار شد، اظهار کرد: متاسفانه در سال های اخیر در کشور و به تبع آن در دانشگاه ایلام، به دلیل تأکید بیش از حد بر حوزه پژوهش موضوع آموزش سال به سال کم‌رنگ‌تر شده است و انتظار این است که تمام اعضای هیئت علمی پژوهشگر باشند در حالیکه مطلوب این است که یک آموزشگر خوب پژوهشگر خوبی هم باشد اما نه اینکه تمام وقت خود را به پژوهش بپردازد و آموزش را فراموش کند.
وی گفت:یک عضو هیئت علمی در درجه ی اول باید تحقیق و مطالعه را در راستای برگزاری با کیفیت کلاس انجام دهد و به عبارت بهتر و روشن ترآموزش و پژوهش باید در کنار هم قرار گیرند نه در برابر هم و هیچ‌کدام نباید مانع رسیدن به دیگری شود بلکه در کنار هم نظام آموزشی را تعالی ببخشند.
معاون آموزشی دانشگاه ایلام با اشاره به برنامه های دانشگاه در دهه‌ی سرآمدی آموزش از 3 تا 12 اردیبهشت، گفت:تلاش ما این است که خرد و همت جمعی تمام ارکان دانشگاه را در خدمت کیفیت‌بخشی به آموزش قرار دهیم به گونه ای که اقدامات لازم و شایسته را تا برگزاری مناسب کلاس انجام دهیم یعنی دغدغه‌ی ما این است که قبل از شروع کلاس‌ها چه کار باید کرد تا کلاس یک عضو هیئت علمی پربار باشد؟
نعمتی از تهیه‌ی کارنامه‌ی اعضای هیئت علمی تا پایان نیمسال جاری خبر داد و تصریح کرد: از مهرماه سال جاری پرونده آموزشی اعضای هیئت علمی تشکیل خواهد شد و در فرایند ارتقاء اعضاء هیئت علمی به کارنامه آموزشی عنوان یک شاخص توجه به آن نگاه کرد و معتقدم دهه‌ی سرآمدی آموزش آغازی برای احیاء جایگاه آموزش در دانشگاه‌ها است، چون برخی رویکردهای اعضای هیئت علمی موجب بی‌اهمیتی کلاس درس از نظر دانشجویان شده است.
وی با تاکید بر اینکه یکی دیگر از سیاستهای ما در راستای احیاء آموزش به معنای واقعی راه‌اندازی رشته‌های جدید است، گفت: نگاهی به دفترچه انتخاب رشته آزمون سراسری نشان می‌دهد برخی رشته‌ها متقاضی ندارند و جذب دانشجو در آنها به حد نصاب نمی‌رسد که باید اعضای هیئت علمی برای همان رشته سرفصل‌های جدید و نو پیشنهاد بدهندتا بتوان هم رشتهه‌ها را به سمت کاربردی کردن پیش برد و هم دانش‌آموختگان به کارآفرینی امید بیشتری داشته باشند.
معاون آموزشی دانشگاه ایلام سوق دادن دانشجویان رشته‌هایی مانند برق و آی.تی را به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان را ضروری و رسالت اساتید را در این زمینه مهم و حیاتی ارزیابی کرد و ادامه داد: باید اعضای هیئت علمی رشته‌هایی را تعریف کنند که به سمت اشتغال آفرینی پیش برویم.
نعمتی ارج نهادن به مقام معلم را از برنامه‌های این هفته اعلام و تصریح کرد: در تلاش هستیم جایگاه معلمی در دانشگاه بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی نشست با دانشجویان تحصیلات تکمیلی و تجلیل از دانشجویان ممتاز، نشست با دانشجویان خارجی دانشگاه (دانشجویان عراقی) با حضور مهمانی از وزارت علوم ایران یا عراق را از دیگر برنامه‌های این دهه عنوان کرد و گفت: در این هفته نشستی با دبیران کانون های علمی دانشجویی برگزار خواهد شد و چون این کانون‌ها در زیرمجموعه معاونت فرهنگی قرار دارند کمتر در راه شناسایی مشکلات آموزشی فعالیت می‌کنند و امیدواریم در این نشست بتوانیم انجمن‌های علمی را به این سمت و سو سوق دهیم.
معاون آموزشی دانشگاه ایلام نشست با خانواده‌های اعضای هیئت علمی و جلسه با دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی وتقدیر از برترین‌های آموزشی در این مقاطع را از دیگر برنامه‌های هفته سرآمدی آموزش عنوان کرد.
آآ
حجت‌الاسلام‌و المسلمین دکتر «غلامرضا غیاثی» - مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های ایلام نیز در این نشست با تاکید بر اینکه برگزاری و تداوم چنین جلساتی می‌تواند به اصلاح آموزش و تحقق اهداف و نیازهای استان منجر شود و ما را کمک کند تا حساب شده و موثر تر قدم برداریم، اظهار کرد: آموزش فرایندی چند بعدی است که عوامل متنوعی در آن دخالت دارند و آموزش با آموختن و یادگیری متفاوت است ، آموزش فرایند و مفهومی کلی است که اجزای مختلفی دارد.
وی با بیان اینکه بنیادی‌ترین چالش آموزش عالی استان مدیریت متفرق آن است یعنی مدیریت متمرکزی در استان نداریم و همه‌ی مدیریت‌ها ملی و کشوری است، و هر کدام از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی گوش به فرمان وزارت‌خانه‌ها یا سازمان‌های متبوع خود هستند و در تصمیم‌گیری‌ها نقش واقعی ندارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام فاصله با نیازها و تفاوت نظام آموزشی با نیازهای محیطی و اقلیمی را دیگر چالش آموزش عالی در استان عنوان و ابراز عقیده کرد: آموزش زمانی موفق خواهد شد که به هنیازهای حوزه خود بپردازد و سرفصل دروس هر دانشگاه حداقل گوشه‌ی چشمی به مسائل محلی داشته باشد.
غیاثی عدم ارتباط آموزش‌های دانشگاهی با نظام پایه‌ی آموزشی یعنی آ موزش و پرورش را از دیگر مشکلات این عرصه دانست و گفت: ما در د انشگاه با آموزش و پرورش هیچ ارتباطی نداریم و یا به عبارتی دانشگاه کار آموزش و پرورش را تکمیل نمی‌کند بلکه فرآیندی منقطع و فرایند جدیدی آغاز می‌شود.
وی محدودیت امکانات و تکنولوژی های آموزشی در آموزش عالی استان را مشکل دیگر عنوان کرد و گفت: دنیای آموزش امروزه امکانات متناسب با رشته‌های تخصصی را می‌طلبد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه محدودیت در روشهای آموزشی را مشکلی دیگر دانست و تصریح کرد:روشهای تدریس ما هنوز سنتی و یک طرفه و مبتنی بر گوش دادن و در کل ذهنی است تا عملیاتی و تکنولوژیک، مثلا نمی‌توان در یک کلاس دربسته جنگلداری را تدریس کرد، متاسفانه امکانات آموزشی همسطح تاسیس رشته‌ها رشد نکرده و از کیفی‌سازی تا حدود زیادی غفلت کرده‌ایم.
وی ضعف اعتماد عمومی به نظام آموزش عالی در استان را چالشی دیگر اعلام کرد و ادامه داد: دانش‌آموزانی که حائز رتبه‌های برتر کنکور می‌شوند هیچ‌وقت دانشگاهی مانند ایلام را در اولیت قرار نمی‌دهند چون در اینجا کمتر هویت دانشجویی را احساس می‌کنند که لازم است در این زمینه هم برای برطرف کردن مشکلات گام برداشت و هم تبلیغات را فراموش نکرد.
غیاثی با انتقاد از اینکه تمام آموزش ما در دانشگاه‌ها در تدریس خلاصه می‌شود و تنها دغدغه آموزش تناسب تعداد دانشجو با تعداد اساتید و حفظ این نسبت است و نسبت به ابزار آموزش بی‌توجه بوده‌ایم که ضعفی اساسی است، تصریح کرد: نیروهای پایه و محوری دانشگاه اساتید هستند و دانشجوی ما پیش از اینکه به محتوای دروس توجه کند به استاد و روش تدریس او توجه می‌کند بنابراین نوع مدرک عضو هیئت علمی، محل تحصیلش، رتبه‌ی علمی‌اش خیلی موثر است.
وی گفت: توسعه نامتناسب کمی و کیفی در دانشگاه‌ها مشکلی اساسی است که باید برای حل آن چاره‌اندیشی شود.
دکتر «..... طولابی» با بیان اینکه رشد کمی، بی رویه و بادکنکی بعضی رشته ها یکی از چالش های آموزش عالی استان است گفت: ضرورت دارد در این روند بازنگری شود زیرا رشد کمی رشته‌های دانشگاهی منطبق با آمایش نیست، به عنوان مثال ما در استان صنایع دستی بسیار خوبی داریم اما متناسب با آنها رشته‌ای در دانشگاه‌ها وجود ندارد.
وی با بیان اینکه متاسفانه 75 درصد دانشجویان در 4 رشته تحصیل می‌کنند که کامپیوتر و مدیریت از جمله‌ی این رشته‌ها هستند، ادامه داد: رشد بادکنکی موجب تورم برخی رشته‌ها شده که هیچ نیازی به آنها نیست و جالب است این رشته‌ها به صورت متوازی در تمام دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی و موسسات غیرانتفاعی آموزش داده می شوند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام تصریح کرد: هرچند باید فرهنگ‌سازی برای حل این مشکل از دبیرستان‌ها و توسط والدین آغاز شود، اما اجرای طرح آمایش در سودآوری دانشگاه‌ها مفید و موثر باشد، امروز متاسفانه در تبیین چالشی با عنوان کمیت همین بس که دانش‌آموخته لیسانس و فوق‌لیسانس مدرک دانشگاهی خود را نادیده می‌گیرد و با دیپلم مشغول کار می‌شود.
وی از شکل‌گیری خرده فرهنگ‌های دانشگاهی با مولفه‌های نادرست انتقاد کرد و گفت: یکی از این مولفه‌ها محتوای دروس و سرفصل‌ها و عدم انطباق تقویم دانشگاه با دانشجو است و این دو تقویم با هم همخوانی ندارند و این مشکل نهادینه شده و مسئولان دانشگاه‌ها هم هیچ کاری نمی‌تواند بکند و این فرهنگ هم ریشه کن می‌شود چون ورودی‌های جدید به راحتی این رویه را می‌پذیرند.
طولابی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات نداشتن تربیت اخلاق علمی است به این مفهوم که انگیزه‌ای برای تحصیل علم و دانش وجود ندارد و ریشه این مشکل به آموزش و پرورش برمی‌گردد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام تنزل جایگاه معلمان و اساتید را مشکل دیگری عنوان و ابراز عقیده کرد: متاسفانه یک کارشناس ارشد هم می‌تواند با تدریس 2 واحد دانشگاهی در یک مرکز عنوان استادی را از آن خود کند یعنی کار اعضای هیئت علمی تنزل پیدا کرده و کمتر به این کسوت به عنوان کاری حرفه‌ای نگاه می‌شود و برای حل این معضل هم کاری نمیشود که باید بحث ارزشیابی آموزشی جدی گرفته شود.
وی محوریت داشتن استاد را در سر کلاس‌ها مشکل دیگر دانشگاه‌ها اعلام و تاکید کرد: متاسفانه تجربه یادگیری در کلاس‌ها رخ نمی‌دهد و بسیاری از اعضای هیئت علمی قدرت تعامل با دانشجویان را ندارند.
طولابی در پاسخ به این سوال که چرا رتبه‌های برتر کنکور سراسری دانشگاهی مانند ایلام را در اولویت قرار نمی‌دهند، تصریح کرد: شاید من هیئت علمی هم اگر فرزندم رتبه برتر بیاورد شاید به او اجازه ندهم در دانشگاه ایلام تحصیل کند چون اعتبار هرکدام از دانشگاه‌ها در اعتبارسنجی مشخص شده است.
طولابی عدم رقابت در دانشگاه‌ها و عدم درک یکسان در کیفیت آموزشی که در شیوه‌های ارزشیابی دانشجو خود را نشان می‌دهد از دیگر مشکلات این بخش عنوان کرد.
دکتر « محسن توکلی» نیز در این نشست با بیان اینکه در سال 1388 برای اولین بار همایش سرآمدی آموزش تشکیل شد و این داستان تا امسال متوقف شد و امسال به مناسبت هفته بزرگداشت مقام معلم این برنامه در دستور کار قرار گرفت، اظهار کرد: توجه به تعامل دانشگاه‌ها و نهادهای آموزشی، نهادینه کردن پیوند بین آموزش و پژوهش، شناسایی و معرفی روشهای نوین آموزشی، دانشگاه بدون حصار و رابطه آموزش و کارآفرینی را از جمله اهداف این هفته اعلام کرد.
وی با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی و جنگ ، در دوران سازندگی به دلیل نیاز به نیروی متخصص پذیرش دانشجو توسعه یافت، گفت: اما در دوره اصلاحات در حرکتی کارشناسی شده در جهت تقویت کیفیت این روند متوقف شد تا اینکه در دولت احمدی‌نژاد به دلایلی از جمله انگیزه‌های سیاسی دوباره کمیت گرایی مورد توجه قرار گرفت و با افت شدید کیفیت آموزشی مواجه شدیم و در این میان دانشگاه‌های مناطق محروم هم بیشتر متضرر شدند چون دانشجویان مستعد به دانشگاه‌های برتر راه یافتند.
توکلی از تجربه خود در دهه‌ی اخیر گفت و اظهار کرد: در سال‌های 80 و قبل از آن دانشجویان خوب و متوسط از استان‌های دیگر هم داشتیم اما الان جای این تیپ دانشجوها خالی است چون رتبه های ضعیف شهرهای خودمان پس از کنکور به دانشگاه ایلام آمده‌اند و اساتید برجسته نمی‌توانند آنها را ارتقاء دهند و از این وضعیت خارج کنند.
وی ادامه داد: بعضی وقت‌ها به دلیل سیاست اشتباه بومی‌گزینی حس می‌کنم در یکی از دبیرستان‌های ایلام تدریس می‌کنم، البته این وضعیت در دانشگاه‌های دیگر ایلام حادتر است که برای آن باید چاره‌اندیشی کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام تاکید کرد: پذیرش دانشجو بر اساس رتبه‌ی علمی نه برای به حد نصاب رساندن کلاس‌ها، بازبینی و بازتعریف سرفصل دروس بر اساس نیازهای محلی می‌تواند تا حدی این مشکلات را حل و از به وجود آمدن مشکلات بیشتر پیشگیری کند.
فرینی « دکتر جواد چراغی» نیز در این نشست اظهار کرد: آموزش بر پژوهش اولویت دارد و در دنیای توسعه یافته که قدمت دانشگاه های آن به 800 سال می رسد بعد از جنگ جهانی دوم یک سیکلی را تعریف کردند که مطابق آن در کنار دانشگاه ها پژوهشگاه ها و شرکت های دانش بنیان را راه اندازی کردند که برخی از آنها به یک نیاز واقعی پاسخ می دهند و برخی نیز با خلق نیاز فعالیت می کنند.
وی ادامه داد: در دانشگاه ها ی معتبر دنیا 80درصد فعالیت آموزشی و مابقی پژوهشی است و برعکس در پژوهشگاه ها 90 درصد پژوهشی وحدود 10 درصد به آموزش اختصاص دارد در حالیکه در کشور ما به دلیل سیاستهای غلط وزارتخانه ها روند به گونه ای است که در سال های اخیر پژوهش را بر آموزش غلبه دادند و همین مسله باعث ضعیف شدن آموزش و در نتیجه ضعیف شدن دانشجویان شد.
وی تأکید کرد: متاسفانه در دانشگاه‌ها به دلیل مسابقه‌ی مقاله‌نویسی برای ارتقاء رتبه علمی آموزش تنزل پیدا کرد و دانشجویان هم این موضوع را متوجه شده‌اند و برای کلاس آن گونه که باید اهمیت قائل نیستند، بنابراین وزارتخانه با اتخاذ رویکردهای جدید و بازنگری در روند کنونی باید به آموزش اهمیت بیشتری دهد.
وی با بیان اینکه امروزتمام هم و غم عضو هیئت علمی کار پژوهشی ان هم از نوع آبکی است چون مشکلی از جامعه را حل نمی‌کند ، تصریح کرد: اگر استاد در آموزش جدی باشد دانشجو هم همکاری می‌کند و آموزش ارتقاء می‌یابد.
چراغی گفت: در دولت قبل در گزارشی که ارائه شد گفتند در این دوران 100 هزار مقاله نگاشته شده است، سوال اینجاست که آیا این همه مقاله که آموزش را فدای آنها کردیه‌ایم توانسته‌اند به حل یک مشکل کمک کنند؟ بنابراین چه بهتر که آموزش را تقویت کنیم و نجات دهیم.
وی با اشاره به بومی گرایی به عنوان یک مشکل جدی دیگر نظام آموزش عالی گفت: در سال‌های گذشته حداقل از یک کلاس 40 نفره ، 20 نفر غیربومی بود، که اثرات فرهنگی خوبی هم داشت و موجب پختگی دانشجویان می‌شد اما الان همه به زبان محلی تکلم می‌کنند، بنابراین بومی‌گزینی در پذیرش دانشجو باید کم‌رنگ شود، چون در این قضیه متضرر شده‌ایم.
چراغی با بیان اینکه عدم توازن در توزیع رشته ها را از دیگر مشکلات نظام آموزشی عنوان کرد و گفت: رشته های دانشگاهی تناسبی با نیازها ندارند به عنوان نمونه در استان ایلام که ظرفیت های نفت و گاز و کشاورزی چشمگیری وجود دارد باید رشته های آموزشی و تحقیقات هم در همین جهت باشد.
وی کمبود منابع و اعتبارات را نیز مشکلی عمده توصیف کرد و گفت: بدون وجود منابع مالی نمی توان به وضعیت موجود سر و سامان داد.
دکتر «جواد میرزایی» هم در این نشست اظهار کرد: متاسفانه هر ساله شاهد کاهش و افت کیفیت آموزش هستیم که این موضوع از پایین آمدن کیفیت دانشجویان نشات می‌گیرد، چون دانشجوی ضعیف هیئت علمی را هم ضعیف می‌کند و تا دانشجویان کیفی نشوند جایگاه دانشگاه هم بالاتر نمی‌رود.
وی با انتقاد از سیستم گزینش نادرست دانشجو در سال‌های اخیر گفت: متاسفانه سیستم گزینش مبتنی بر کنکور برداشته شده و دانشگاه‌های بخش خصوصی حاضرند هر کسی را به عنوان دانشجو جذب کنند و بسیاری از افرادی که دانشجو می‌شوند اصلا توانایی دانشجو شدن را ندارند.
میرزایی با بیان اینکه متاسفانه این روند در دانشگاه‌های دولتی نیز باب شده است، تصریح کرد: وزارت علوم باید شجاعانه با این موضوع برخورد و هزینه های احتمالی آن را پرداخت نماید و تاکنون در این زمینه متاسفانه ضعیف عمل شده است، چرا نباید موسسه‌ای که تخلف می‌کند لغو مجوز یا تعطیل شود؟ و در مجموع اینکه نجات آموزش اقدام شجاعانه می‌خواهد.
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی گفت: باید انگیزه‌های از دست رفته را به دانشجویان بازگرداند تا دانشجو و در نتیجه دانشگاه احیاء شود.
وی با انتقاد از فعالیت‌هایی ماننداخذ مجوز یک رشته برای اشتغال چند فارغ‌التحصیل دکتری بدون توجه به نیازهای منطقه تاکید کرد: برای نجات آموزش باید طرح آمایش سرزمینی به طور کامل اجرا شود.
نعمتی : وقتی به سیاستهای کلان آموزشی در دانشگاه‌های دنیا را می‌بینیم متوجه می‌شویم که هر کس می‌تواند در این دانشگاه‌ها با مدرک دیپلم دانشجو شود اما خروج دانشجو به عنوان فارغ‌التحصیل به این راحتی نیست، اما در کشور ما رقابت غیرعلمی است و بنرها و تبلیغات مختلف برای جذب دانشجو شدن موجب نگرانی است.
وی گفت: دفتر نظارت با وجود اینکه می‌داند فلان واحد دانشگاهی در فلان رشته هیئت علمی ندارد، اما نظارت واقعی کم‌رنگ است.
معاون آموزشی دانشگاه ایلام با بیان اینکه در تلاش هستیم دانشگاه ایلام را جامع کنیم یعنی به بازنگری رشته‌ها، افزایش اعضای هیئت علمی با کیفیت و نظارت دقیق بر اجرای تقویم آموزشی توجه شود، تصریح کرد: بر این اساس تغییراتی در دفتر نظارت ایجاد خواهد شد که وضعیت همه دانشگاه‌ها را بررسی کند تا حداقل‌های مثبتی را در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان ایجاد کنیم.
در ادامه‌ی این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین «غیاثی» مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان اظهار کرد: دروس معارف دارد به سمت نیاز محور پیش برود و روش تدریس هم به این سمت و سو می‌رود.
وی با بیان اینکه بر اساس یک نظرسنجی ملی که بخشی از آن درباره اثربخشی دروس معارف بود، مشخص شد در اثرگذاری گروه‌های معارف موفق بوده‌اند، هرچند همه دانشجویان اعلام کردند افق مطلوب در معارف با نیاز ما فاصله دارند و اما اینکه چقدر تاثیر داشته‌اند تنها نمی‌توان با آموزش سنجید چون این اثرگذاری ارزشی است و در باور دانشجو خود را نشان داده است، اگر درس معارف شناختی از خدا را در دل دانشجو بوجود بیاورد موفق عمل کرده‌ایم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه از تغییر ساختاری این گروه در دانشگاه‌ها خبر داد و گفت: بر اساس این گروه‌های پژوهشی و آموزشی و کارشناس آموزش معارف در دفاتر مستقر و کمیته معارف دانشگاهیان نیز تشکیل خواهد شد.
وی پیشنهاد داد: آموزش عالی باید به سمت تربیت محوری پیش برود، وقتی این گونه شد فارغ‌التحصیل تخصص خود را به جامعه عرضه می‌کند و این موضوع در رشته‌های نظری مهم‌تر است چون آموزش به عنوان یک باکس رابطه جزوه و نمره نیست بلکه توانایی و مهارت است نه دانش، در این صورت آموزش هم به نتایج واقعی خود می‌رسد.
غیاثی گفت: ورود و ارتقاء به آموزش عالی باید بر اساس مشاوره و هدایت تحصیلی درست باشد، در این صورت بسیاری از دغدغه‌ها حل می‌شود و در ارتقاء تحصیلی هم مشاور باید توانایی را بسنجد و به فارغ‌التحصیلان یک مقطع بگوید آیا شما باید وارد بازار کار شوی یا تحصیلات خود را تکمیل کنید، با این دو پیشنهاد نظام آموزشی و بازار کار را با هم متناسب می‌کند.
وی تشکیل شورای راهبردی دانشگاه‌ها، نیاز سنجی و مسئله‌یابی را ضروری دانست و گفت: امیدواریم با تداوم چنین نشست‌هایی شاهد ارتقای وضعیت آموزشی در سطح دانشگاه‌ها است.
