به گزارش خبرنگار روابط عمومی، نشست تخصصی بررسی فرصت‌ها و چالش‌های شبکه‌های مجازی در حوزه کتاب و کتابخوانی در سالن غرفه برنامه‌های جنبی دهمین نمایشگاه بزرگ کتاب ایلام با حضور چند تن از اعضای هیئت علمی دانشگاه ایلام، دکتر یار محمد قاسمی، دانشیار گروه علوم اجتماعی و دکتر علی گراوند، استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دکتر مجید ضیایی و دکتر رضا رضازاده، استادیاران گروه فلسفه و کلام اسلامی و با حضور و مشارکت علاقمندان به کتاب و کتابخوانی برگزار شد
فرهنگ مطالعه و بهینه سازی فرصت‌ها در فضای مجازی
دکتر مجید ضیایی، مدرس دانشگاه ایلام، در این نشست، اظهار کرد: امروزه ابزارهای مطالعه در حال گسترش است و نرم‌افزارهای مختلفی بر روی موبایل‌ها نصب می‌شود که افراد به آن دسترسی دارند.
وی، افزود: مخاطبان می‌توانند از طریق این نرم‌افزارها، کتاب‌های موردنیاز را سفارش دهند و در دستگاه گوشی همراه خود آن را مطالعه کنند.
دکتر ضیایی، بیان کرد: در گوشی‌های همراه می‌شود هزاران کتاب را به همراه داشت که این امر به نظم فکری مخاطب کمک می‌کند و مخاطب می‌تواند فکر خود را بر روی این نرم‌افزارهای به‌صورت شبکه‌ای ترسیم کند.
این مدرس دانشگاه ایلام گفت: باوجودی که در سبک و آداب مطالعه برای مخاطب با بهینه سازی فرصت‌ها روبروییم اما تهدیدهایی نیز در این حوزه وجود دارد و درست است که یک فضای بی‌نهایت در اختیار شما قرار می‌دهد، اما درعین‌حال فریبنده است و ممکن است مدت‌ها وقت شما را صرف مسائل حاشیه‌ای کند.
انتشار اخبار غیر موثّق و غیر معتبر در فضای مجازی
وی، یادآور شد تهدید دیگر، اهتمام به اخبار، مسائل و مطالب غیرمفید و غیر موثّق است که چه بسا بیشتر موارد دروغ و غیرواقعی است و افراد بدون اینکه به منابع آن را پی ببرند، مطالب را منتشر می‌کنند و ممکن است این امر به نشر خرافه کمک کند.
دکتر ضیایی، بیان کرد: آموزش نویسندگی خلاق از دیگر مزایای شبکه‌های مجازی است. در فضای اینترنتی برخی سراچه‌ها فرصت‌هایی را ارائه می‌دهند و می‌توان با استفاده از این سایت‌ها به نویسندگی افراد کمک کرد اما درعین‌حال موجب تشتّت فکری شود و نویسنده نمی‌تواند روی یک موضوع در کار نویسندگی تمرکز داشته باشد.
این مدرس دانشگاه ایلام، افزود: در این حوزه نیز یک ناشر می‌تواند دغدغه نشر و چاپ و توزیع نداشته باشد و کاربران می‌توانند به‌صورت آنلاین خرید کنند و از طرفی نیز درآمد بیشتری را برای ناشر به دنبال خواهد داشت و باید گفت که فروش در حوزه فضای مجازی بسیار پرسود می تواند باشد.
وی خاطرنشان کرد: اما در این حوزه ناشران با مسئله کپی غیرمجاز روبرو هستند و شبکه‌هایی وجود دارند که می‌توانند کتاب‌ها را کپی کنند و ایده ها را سرقت کنند اما درنهایت باید گفت که با چشم تهدید نگاه کردن به شبکه‌های اجتماعی مضرّ است و بر اساس تجربه‌های جهانی، ناشرین از این نظر برای حضور در فضای مجازی ضرر می‌کنند.
توده ای شدن محتوا و غلبه عقلانیت ابزاری
دکتر یار محمدقاسمی، دانشیار دانشگاه ایلام نیز در این نشست اظهار کرد: امروزه ما شاهد توده‌ای شدن کتاب و کتابخوانی در حوزه تولید محتوی هستیم و یک نوع عقلانیت ابزاری رایج شده است که این تهدیدی برای تولید علم است. ما نباید در ساختار مجازی شدن قرار بگیریم و فضای واقعی را فراموش کنیم.
وی، بابیان اینکه امروز ما دیگر با گسترش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، سعدی و فردوسی نداریم، ابراز کرد: علم مجازی تبدیل به «صنعت دانش» شده است که ازاین‌رو با پیامدهایی روبرو هستیم. یکی از این پیامدها، عدم علاقه‌مندی به کتابخوانی است. امروز ناشران ما با وضعیت بدی روبرو هستند و دنیای مجازی موجب تعطیل شدن کسب و کار بسیاری از ناشران شده است.
دکتر قاسمی گفت: امروز کتابخوانی به سمت توده‌ای شدن رفته است و کتابخوانی و مطالعه به پستوهای دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی منتهی می‌شود و مطالبی که از سوی شبکه‌های مجازی ارائه می‌شود ممکن است علمی نباشد و حتی دانشمندان ما گرفتار این مؤسسات خصوصی شده‌اند که چالش‌های جدی در دانش بشری ایجاد خواهد کرد.
به خطر افتادن بنیانهای زبانی در شبکه های مجازی
دکتر علی گراوند، استادیار دانشگاه ایلام، ابراز کرد: امروز دنیای مجازی و فضای مجازی تمام زندگی ما را تحت تأثیر قرار داده است از جهاتی سودمند است و از جهاتی زندگی انسان را با مشکل مواجه کرده است.
وی، گفت: یکی از فرصت‌هایی که شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرده، حجم گسترده اطلاعات و مطالبی است که در دسترس ما قرار داده است، ارزانی و صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌ها از دیگر فرصت‌ها و مزایای این شبکه‌هاست و از طرفی دیگر خواننده و مخاطبان مطالب، با گسترش شبکه‌های اجتماعی افزایش می‌یابد.
دکتر گراوند با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی موجب می‌شود، مخاطبان در فرصت‌های کوتاه با مفاخر و بزرگان آشنا می‌شوند و دامنه مخاطبان این شبکه‌ها افزایش می‌یابد، گفت: تکثر شبکه‌های اجتماعی موجب می‌شود که بنیانهای زبانی فاسد بشوند و زبان از ریخت فصیح خود دور شود و به جهت شتابی که در دریافت و ارسال اطلاعات وجود دارد مطالب ازلحاظ زبانی درست ارائه نگردد و این‌یکی از چالش‌های پیش روی این شبکه‌های مجازی است.
وی، تصریح کرد: مطالب در شبکه‌های اجتماعی با دلیل حجم عظیم اطلاعات گرایش به مینی مالیسم دارند و موجب می‌شود که مخاطب حتی حوصله مطالعه کتاب صدصفحه‌ای را هم نداشته باشد. عدم وثوق مطالب ارائه‌شده در شبکه‌های اجتماعی و از بین رفتن خلاقیت و کند شدن حافظه‌ها از دیگر مضرات شبکه‌های اجتماعی است.
فناوری اطلاعات تقدیر تاریخی ماست
دکتر رضا رضازاده، استادیار دانشگاه ایلام نیز در این نشست یادآور شد: امروز فنّاوری زندگی ما را در‌نوردیده و ما ناگزیر هستیم با خوبی‌ها و بدی‌های فنّاوری دست و پنجه نرم کنیم. در واقع، پیدایش فناوری اطلاعات تقدیر تاریخی ماست و باید با آن به شکلی نقادانه روبرو شویم.
به تعادل و توازن بین حوزه فرهنگ مکتوب و فرهنگ شبکه ای نیاز داریم
وی، خاطرنشان کرد: امروز خانواده‌ها بافرهنگ شبکه‌ای روبرو شده‌اند و باید بتوانیم به یک تعادل و توازن بین حوزه فرهنگ مکتوب (کتاب) و فرهنگ شبکه ای (فضای مجازی) برسیم. باید بکوشیم کتاب به‌عنوان یک دوست و رفیق دیرینه از سبد نیازهای خانوار خارج نشود. به نظر می رسد در فرهنگ مکتوب و کتاب با ماندگاری بیشتر و بهتری روبروییم اما در فضای مجازی، اطلاعات جدید و پاره پاره ما را در پرسه زدن و از شاخه ای به شاخه دیگر پریدن وارد می کند که ثبات را به خطر می اندازد.
گفتنی است، در این نشست پرسش و پاسخ بین شرکت‌کنندگان در این نشست و اساتید دانشگاه انجام شد که با استقبال خوب مراجعه‌کنندگان نمایشگاه کتاب ایلام قرار گرفت.
