بیانیه نشست علمی - تخصصی «بررسی چالش های رسوب سد ایلام در دانشگاه ایلام» منتشر گردید

خانه خبرها

بيانيه نشست تخصصي بررسي چالش هاي رسوب سد ايلام  که در دانشگاه ايلام برگزار گرديد، همراه با بررسي و تحليل وضعيت موجود و ارائه پيشنهادات و راهکارهاي لازم منتشر گرديد.  

 به گزارش روابط عمومي، به مناسبت هفته پژوهش، بمنظور بررسي وضعيت رسوب سد ايلام يک نشست تخصصي در دانشگاه ايلام با حضور اساتيد دانشگاه، کارشناسان دستگاه هاي اجرايي و دانشجويان برگزار گرديد. اين نشست با سخنراني آقايان دکتر حاجي کريمي و دکتر محمود رستمي نيا از دانشگاه ايلام و مهندس عبدالسلام پيري معاون محترم آبخيزداري اداره کل منابع طبيعي استان و مهندس صادق عليمرادي کارشناس ارشد شرکت آب منطقه اي ايلام آغاز گرديد و در ادامه نقطه نظرات اعضاي حاضر در جلسه نيز در اين رابطه ارائه گرديد و امروز بيانيه پاياني اين نشست شامل بررسي و تحليل و ارائه پيشنهادات مربوطه منتشر مي گردد.

متن بيانيه

  مهمترين رودخانه هايي که به سد ايلام مي ريزند شامل چاويز، اما و رودخانه چم‌گردلان (گل گل) مي‌باشند. مهمترين اهداف احداث سد ايلام شامل: تامين آب شرب شهر ايلام، مهار سيلابهاي حوضه سد و جلوگيري از خسارت هاي سيل، تامين آب کشاورزي اراضي پايين دست در شهرستان مهران و اخيرا تامين آب بخشي از آب شرب شهر ملکشاهي مي باشد.

 ارتفاع متوسط حوضه 1508 متر از سطح دريا و شيب متوسط حوضه آبريز سد ايلام حدود 37 درصد مي­باشد. متوسط بارش سالانه حوضه آبريز سد ايلام 640 ميليمتر است.

  از نظر زمين شناسي بيش از نيمي از حوضه آبريز سد ايلام از سازندهاي فرسايش پذير مانند پابده گورپي، رسوبات کواترنر و ايلام تشکيل گرديده است که بار رسوبي بالايي را توليد مي­نمايند. پديده زمين لغزش يکي از پديده هاي تشديد کننده ميزان بار رسوبي به سد ايلام مي باشدو

  بمنظور بررسي ميزان رسوب وارد شده از حوضه آبريز به داخل سد ايلام، شرکت آب منطقه اي ايلام در سال 1389 اقدام به انجام مطالعات نقشه برداري و هيدروگرافي سد ايلام نموده است. سد ايلام که از سال 1380 بهره برداري از آن آغاز گرديده، ميزان رسوب وارد شده به آن در طي نه سال بهره برداري با اين عمليات مشخص گرديده است.

   بررسي منحني ها نشان مي دهد که در طي 9 سال بهره برداري در تراز نرمال، اختلاف حجم آب موجود در سد از زمان احداث تا سال 1389 (نه سال) حدود 9 ميليون متر مکعب است. بعبارت ديگر در طي اين مدت بهره برداري، 9 ميليون متر مکعب رسوب وارد سد شده است. بنابراين مي توان نتيجه گرفت که بطور متوسط سالانه يک ميليون متر مکعب رسوب وارد مخزن سد ايلام شده است. چنانچه ميزان چگالي رسوبات ورودي به درياچه سد را حدود 2 تن بر متر مکعب در نظر بگيريم، سالانه حدود دو ميليون تن رسوب وارد سد ايلام شده است.

   بطور متوسط سالانه حدود دو ميليون تن رسوب از سطح 48000 هکتار حوضه سد توليد مي شود و به سد وارد شده است که نشانگر توليد رسوب سالانه به ميزان 41 تن در هکتار در سال از سطح حوضه مي­باشد. اين ميزان توليد رسوب بسيار زياد بوده و نگراني بالا بودن ميزان فرسايش حوضه را نشان مي­دهد.

   در مطالعات سد ايلام برآورد شده بود که ميزان بار رسوبي به سد ايلام در يک دوره 50 ساله حدود 10 ميليون متر مکعب باشد (مهندسين مشاور مهاب قدس، 1378). اما اندازه گيري هاي هيدروگرافي و نقشه برداري ها نشان مي­دهد که در طول 9 سال اول بهره برداري از سد ايلام، حدود 9 ميليون متر مکعب رسوب وارد آن گرديده است که بسيار نگران کننده است. نکته حائز اهميت آنست که دوره 9 ساله بهره برداري اوليه سد، مقارن با خشکسالي هاي طولاني مدتي بوده است که باعث گرديده حجم سيلابهاي ورودي به مخزن سد ايلام کاهش يافته و رسوب زيادي وارد سد نشود؛ زيرا عمده رسوب وارده به سد توسط سيلابها صورت مي­گيرد. از طرف ديگر، در طي سالهاي اخير بويژه در سال 94 سيلابهاي مخرب و بزرگي اتفاق افتاده که انتظار مي رود حجم بسيار زيادي را به مخزن سد وارد نموده باشند. از آنجا که اين سد تامين کننده حدود نيمي از آب شرب شهر ايلام و ملکشاهي مي باشد، اهميت نگهداري ظرفيت مخزن اين سد براي تامين آب اين مناطق و جلوگيري از پر شدن آن توسط رسوبات صد چندان مي­باشد. لذا براي دست يافتن به اين مهم، لازم است اقدامات زير در دستور کار دستگاههاي اجرايي مربوطه قرار گيرند:

1-انجام مطاالعات نقشه برداري و هيدروگرافي سد هر 5 سال يکبار بمنظور تدقيق و تعيين ميزان رسوب وارده به مخزن سد در دوره هاي مختلف.

2-بررسي رابطه بين بار معلق و بار بستر در حوضه آبخيز سد

3-پهنه بندي توليد رسوب از زير حوضه­ها و اولويت بندي اقدامات متناسب جهت کنترل رسوب

4-مطالعه روشهاي جلوگيري از فرسايش مواد ريزدانه و بار معلق

5-ايجاد سدهاي تاخيري در سرشاخه هاي سد با توجه به اهميت و حساسيت سد ايلام بمنظور ته نشيني بار معلق سيلابها و جلوگيري از ورود آنها به سد

6-اصلاح روشهاي بهره برداري از اراضي کشاورزي و مرتعي حوضه سد

7-راه و راهسازي در حوضه سد با دقت بيشتر انجام پذيرد و تثبيت و پايدار سازي ترانشه ها و مواد جابجا شده در عمليات هاي راهسازي صورت پذيرد.

8-عمليات کشاورزي با حداقل خاک ورزي جهت جلوگيري از فرسايش خاک اراضي کشاورزي.

9-اصلاح نحوه شخم زدن زمين هاي زراعي (شخم زدن عمود بر جهت شيب دامنه ها).

10-اجراي طرح جامع مديريت حوضه آبخيز در سد ايلام جهت هماهنگي کليه بهره برداران.

آخرین اخبار

© تمامی حقوق این سایت برای دانشگاه ایلام محفوظ است

شما از نسخه قدیمی مرورگر خود استفاده می کنید و قادر به مشاهده صحیح این سایت نخواهید بود.
لطفاً مرورگر خود را به روز نمایید
دانلود آخرین نسخه مرورگرها